Kulis.az təbrizli şair Rəsul İsmailianın şeirlərini təqdim edir.

Böyüyür

Doğulduğunda
şüşələrin parçalanması olur xiyabanlarda
çağrılır uca səslə
yazılır plakatlara
böyüyür

Uşaqlığında
böyük bir yara olur sükutun əynində
boşaldır bütün gecələri səssizlikdən
toxunur qaranlığa
böyüyür

Gənc çağlarında
özgə bir qadın olur xiyabanda
baxıb, gülümsəyib, keçir
böyüyür

Qoca çağlarında
şəhərin bütün adreslərini unudub artıq
yapışır əlimizdən
addım-addım dolandırır bizi
asta-asta addımlarla
heç bir yeri xatırlamadan
böyüyür

Öldüyündə
yuxularımızın dodaqlarının şirinliyi olur azadlıq.

***
Ölüm
adi bir kəlmədir artıq
mən hər gün bilirəm özlüyümün bir parçasının öldüyünü
bir gün barmaqlarım
bir gün ayaqlarım
bir gün gözlərim
bir gün qulaqlarım
bir gün səsim
doğrusu hər kəsim
öyrənmişəm ölümə
bir tablo divara öyrənən kimi
tanıyıram zil-bəmin artıq
illərdir təkrarlayıram ölümü
bu da yaşamın bir bölümü
doğrusu
beynimdə yeri dolmuş bir nöqtədir ölüm
gündən günə böyüyür
böyüyür
böyüyür
mən cümə günlərinin
axşam çağların darıxması oluram
sanki bütünlüyüm ölüb
sanki bir dostum ölüb tənhalığında
ölürəm xəbərsizliyimdən
yalqızlıq ölümün başqa bir adı olur o an
kimsə boşaltmaz ürəyini
böyüyər
böyüyər
yalqızlığın boyu
teleqraf dirəklərindən, mobil qüllələrdən daha uca
ona yumruq sıxmaq olmaz
ona yalvarmaq olmaz
bütün bağlı qapılar, içəridən açılacaq.

Uşaqlıq şəkli

Maraqlı gəlirsən mənə
Xiyabanlarda gördüyüm
başqa bir ölkənin vətəndaşı kimi
Ay uşaqlığımdan qalan şəkil.

Şeir

Şeir xain birisidir
Yalqızlıq şeiri yaradır
şeir insanı yalqızlıqdan qurtarır.

***

Kişi

Göyün ucalığına yerləşmədiyində
əyilib zibil boşqasını geyib əyninə
varaqlayırdı zibilləri
romantik bir qəzəl kitabı kimi
günəş qızarırdı peysərində
yuxusunu izləyərkən
biz dolu bir tüfəngin lüləsində
yaşayıb
günəş şəfəqlərinin öpüş həsrətində
öləcəyik
yum gözlərini…

***
Artıq qırx yaşıma yaxınlaşdığımda
sanki bütün həyatımı yaşayıb əzbərləmişəm
və bundan sonra nə üz verəcəyini də bilirəm

artıq qırx yaşıma yaxınlaşdığımda
dəyişirəm xiyabanlarda göz qoyduğum insanları da
dəyişirəm addımlamağa bəyəndiyim qaldırımların bir çoxunu
dəyişirəm
yoldaşlarımdan olan intizarlarımı
sevdiyim qiyafətlərin bir çoxunu
dəyişirəm bir çox şeyi
bir bir

artıq qırx yaşıma yaxınlaşdığımda
düşünürəm
küçələrdəki yaşlı qadınların gözlərində hırıldayan yalqızlıq
o qədər böyük ki
tanrını da qurtara bilər yalqızlığından

artıq qırx yaşıma yaxınlaşdığımda
qorxularımı gerçəklərlə tutuşdura bilmədiyimdə
artır qorxmazlığa bazlığım
ölümə danqazlığım1

artıq qırx yaşıma yaxınlaşdığımda
yetkinliyimin bir bölümünü öldürürəm

1-yekələnmək, boşboğazlıq

***
Heç bir şey yenidən üz verməyəcək
gecə ulduzlarıyla fəxr etməsindən başqa
və heç bir doğulmuş, bir ölmüş qədər önəmli olmayacaq
mən, Füzulinin qəzəl kıtabından silinmiş bir sərəbəst şeir
sən, hökumət radio xəbərlərində susmuş sərbəstlik
yaşam, həsrət xarabasında quylanmış bir xəzinə
artıq heç bir şey
suyun üzərində sürünən yarpaqdan gözəl deyil
bağla radionu
hər bir kəsin
öz həqiqətləri, öz yalanları var.

***
Yalqız buraxıb getdilər
yuxusunu pozmadan
röyalarının sonu bir cəsəd
ata, əyildi başmaqlarının bağını bərkidib
addımladı kürəyindəki şallaq izlərinin düm-düzlüyünü
düz
sanki beş barmaq izi
düz
sanki ana demişkən ehdinəlsiratəlmüstəqim1
düz
sanki bir yol
elə o yolda bir gün
xatırlayacaq tarix eniş-yoxuşunu
düz
sanki dar ağacı
düz
sanki xavərmiyanədə2 bir neft quyusu
düz
sanki bir başmaq bağı
bəlkə də uzandı o bağ
asıldı bir ağaca
görəsən
hansı meyvə dəriləcək o ağacdan
hansı ağızdan səsələnəcək adı
hansı kitabda yazılacaq o kəlmə
unudulmuş bir kəlmə
titrək bir kəlmə
inanılmaz bir kəlmə
zorla oğurlanmış acı bir öpüşün xatirəsidir o kəlmə
onu hansı qapından qovdular
hansı kitabdan pozdular
hansı yolda azdırdılar
hansı ağacdan asdılar
hansı ağızdan oğurladılar
birisi anlatsın
nədən bu otaqda
oxuduğum kitabların səsi
habelə
nədən anam qıldığı namazların səsi
ac qarınların səsindən uca olmadı heç
birisi anlatsın
nədən qaranlıq, dişlərini otağın pəncərəsinə sıxanda
bütün yer kürəsi boğulur bu otaqda
nədən
nədən
nədən
boş ver
mən
sənin kənarında öz adımı tapdım
elə o kəlməni
inandım bütün dilinə gətirmədiklərinə də…

1-bizi doğru yola hidayət eylə
2-orta doğuda

***
Baxışlarında
biri vardı
gülüşlərində
biri yoxuydu
baxışların ağladığım gecənin yarısı
gülüşlərin ən məğrur şeirim
biri vardı
dilə tutur məni
söylədiyim nağıllarda
biri vardı
oğlu boydadır nağılı
yəni
göz ol özündən
yəni
göz ol məndən.

***
O qədər qışqırdıq
göyərdi səsimizin bir yanı
yalqız qaldıq
tanrıların iqtidarı oldu yalqızlıq
savaşdıq xəşablara1 dolan fişənglərimiz
qəbirlərə basdırılan cəsədlərimiz oldu
və ən gözəl mahnımız
bıçaqların itilənmək səsi,
o qədər qışqırdıq
unutduq
gözlərimizin nələr gördüklərini
qulaqlarımızın nələr eşitdiklərini
budur bütün payımız ölkədən
budur bütün payımız yaşamdan
sazaqdır
yoldaş
əllərinin istiliyini gülüşlərində gizlət.

1-güllə darağı, güllə xəzinəsi
***
Beynim kiçik bir Orta Doğu
Savaşa girir beynimdə gündə neçə ölkə
Mən isə atası ölən uşaqların darıxması oluram
Ağlamaq istərəm
Eşidilsin aydıncasına
Astaca səs qırıqlarım
Burda
Oddan yaranıb hər bir şey
Burda
Bütün bayramlar başa çatar, dadı hiss edilmədən
Burda
Hər bir şey atılıb
Yuxu həbləri kimi
İzlənirik anbaan
Gözəlliyimiz olmasa da, doluyuq duyğulardan
Doluyuq boşluqlardan
Qürbətdə yazılan vətən şeiri kimi
Oxuyun bizi
Biz sizin savaş meydanınızıq.

***
21-ci yüzillikdə
Bir gülüş, sadəcə bir gülüşdür artıq
Bir baxış sadəcə bir baxış
Və hər bir şey, unudulur rahatcasına
bir anda
21-ci yüzillikdə
İnsan
Möcüzəsini unudan bir peyğəmbərdir
Sankı öldürülüb tanrısı,
Umudsuz
Üzgün
Nə söylənəcək sözü qalmış
Nə göstərəcək yolu
Doğrusu
21-ci yüzillik
İnsanın
Başının ağrımasından başlanıb
Yuxu həblərinin atılmasında bitəcək
Bu isə ən böyük uğur sayılır
21-ci yüzillikdə yaşayan insana.

***
Hərdən xiyabanın o tayında
Restoranda görünən bir boş masa
Götürüb aparır səni keçmişlərə
Elə o an Xiyabanın eni boyundan uzun olur
Hərdən
Duvarda boş bir şəkil çərçivəsi
Dolu olur xatirələrlə.

***
Dilimdə heç başa çatmayan
bir mahnı səslənir
bu xiyabanın boyunu addimlayanda
Sankı keçmişlərdə bu xiyabanı addımlayanlar
Yazıb-bəsləmiş bu mahnını
Sankı addımlarım, addımlarının ardı
Baxışlarım, baxışlarının qalanıdır
Sən isə başa çatmayan bir yolu addımlayıb
Sonu gəlməyən bir mahnını səsləndirəcəksən
Darıxmaların, darıxmalarımın ardı olacaq
Sevdiklərin, sevdiklərimin ardı
Doğrusu
Dünya hər zaman bir şeyin ardıdır
Hər kəs bu dünyada özü qədər yaşayıb,
olduğu qədər öləcək
Hər kimsə sadəcə öz nağılının qəhrəmanıdır, oğlum.

***
Sevməyin sərhəddi yoxdursa,
Nifrətin sərhəddi yoxdursa,
Darıxmağın sərhəddi yoxdursa,
Vətənin də sərhəddi yox.
Vətən bir başmaq qədər kiçik,
Bir düşüncə qədər geniş ola bilər.
Sıxıla bilər bir şeir misrasına,
Dalğalana bilər bir bayraqda,
Yaradıb öldürə bilərik içimizdə.
Satılar da,
Alınar da,
Atılar da,
Bir həb kimi,
Bir dost kimi.

• Düşmənini tüfənginin səsindən tanıyanlar - At belində yazılan "Köç"
• "Bu, əsl yazıçılara xas spesifik ustalıqdır" - Hekayə müzakirəsi
• Bələdiyyə başqanı, dövlətin sənətə dəstəyi, imamlar və sevgi - Atasına çevrilən yazıçı