Ulucay Akif nəsrimizi modernləşdirdi - Həmid Herisçi

Həmid Herisçi, Ulucay Akif

Həmid Herisçi, Ulucay Akif

14 sentyabr 2023
# 11:14

Kulis.az Həmid Herisçinin Ulucay Akifin “Gözlənilməyən bir qətlin tarixçəsi” hekayəsi haqqında yazısını təqdim edir.

Çox lazımi hekayədir. Hər cəhətdən. Müasirdi ilk növbədə.

İndi gərək belə yazasan. Üslubunuz ləzzət edir.

Mövzudakı düyünlər də yerindədir.

Müasirliyi siz duyubsuz... Başqaları hələ keçmişdədirlər. İndiki müasir mətnlərdə iştirakçıların hamısı əsərin baş qəhrəmanıdır. Tək fərdlər yox. Buna əməl edibsiz.

Yəni əsərdəki bütün şəxslər, həm baş qəhrəmandır, həm də ötəri... Bax buna hələ öyrəncəli deyil bizimkilər. Baş qəhrəman axtarırlar. Halaldı! Yeni nəfəs, yeni cığır...yeni yol...

İndiki ədəbi gənclik, məişət lövhələrinə, dialoqlarına, qəhrəmanlarına çox taxılıb. Adi yaşantını, öz kasıb güzaranını mətnə köçürüb guya ədəbiyyat və əbədiyyat qazanacaq.

Məişət lövhələri, bəli, ədəbiyyat üçün vacibdi. Ancaq həmişə detaldı. Xırdalıqlardı. Naxışlardı ancaq.

Real sirri olmayan ədəbi mətn, ilk növbədə ədəbiyyata çevrilməyəcək. Ötəri bir əsər olacaq, azca tirajlanacaq, vəssalam! Səs-küy də yarada bilər arada.

Canında real, diri sirr, məxfilik yaşadan mətn isə, yox...dəfələrlə diriləcək. Çin səddini, xalqları, ədəbiyyatları aralayan tikanlı məftilləri aşacaq. Bircə həmləsi ilə, vəssalam!

Bu səbəbdən Məlik Məmməd nağılı, yunan əsatirləri ölməzliyə malikdi. Şifrələr, sirlərlə doludurlar axı.

Ədəbi mətn, həm də intertekstuallıq istəyir. Yəni mütləq bir başqa məlum mətnlə daxili gizli dialoqda olmalıdır.

Ulucay Akif tələbimin birinci – ən vacib hisəsini –intertekstuallığı reallığımıza gətirməyi bacardı.

Modernləşdirdi nəsrimizi.

Qalır indi sirri-xuda, sirri-insan aləmi.

Onu da inşallah, reallaşdırarsan.

Çevik, qaçaraq dil, sürət, ani keçidlər, zaman-məkan nisbiliyi, bəli, günün, müasir mətnin tələbidir.

Lüzumsuz iri, tabeli mürəkkəb cümlələr... - poetik nəsri zaman meşədə çoxdan gəmirib.

Kəsilmiş hazır ağacları, indi Ulucay Akif yığır öz mətninə.

Niyə?

Çünki müasir nəsrin reallıqla, real dillə çəpəri çox alçaqdı.

Saniyədə on min metri aşan küləklərə meydan oxumaq…gözəldi!

# 3922 dəfə oxunub

Müəllifin son yazıları

# # #